SCAN is op de onderzoeklocatie in Ouder-Amstel op een diepte van ongeveer 2227 meter aangekomen. Dit is de maximale diepte van deze onderzoeksboring. De zandstenen van het Slochteren-reservoir zijn aangetroffen en hebben hier een dikte van meer dan honderd meter. Het onderzoeken van deze zandsteenlaag was het hoofddoel van deze onderzoeksboring. SCAN heeft al veel data kunnen verzamelen. Zo is er bijvoorbeeld een 80 meter lange gesteentekern genomen in deze gesteenteformatie. Op dit moment worden de laatste metingen uitgevoerd.

Dat de boorfase is afgerond betekent niet dat het onderzoek is afgelopen. Het is daarom nu nog te vroeg om mededelingen te doen over de doorlatendheid van de aangetroffen zandstenen. De komende tijd worden nog meer data verzameld. Zo wordt er in de zandsteenlaag waar we nu aangekomen zijn onder andere een zogenaamde ‘puttest’ uitgevoerd. Hierbij wordt een kleine hoeveelheid water uit de laag omhoog en weer teruggepompt zoals dat ook zou gebeuren tijdens de winning van aardwarmte. Dit vertelt ons veel over de potentie van deze laag voor de winning van aardwarmte. Naar verwachting is het onderzoek op deze locatie eind december klaar. Daarna wordt het terrein teruggebracht in de originele staat.

Gesteentekernen door SCAN verzameld uit de Slochteren Formatie

Vorige week ontving SCAN op de onderzoekslocatie aan de Burgemeester Stramanweg in de gemeente Ouder-Amstel het NOS journaal. Zij namen aardwarmte onder de loep als één van de mogelijke vervangers van aardgas. Neem zelf ook een kijkje op de boorlocatie!

“De komende tijd wordt er op verschillende plaatsen met behulp van boortorens geboord naar heetwaterbronnen. De proefboringen moeten kennis opleveren over welke plekken in Nederland geschikt zijn om aardwarmte te gebruiken voor de verwarming van woningen en gebouwen. Het boren gebeurt nu onder meer in de buurt van Amsterdam.”

Hoog bezoek voor SCAN. Zijne Majesteit de Koning bezoekt op woensdag 15 november de boorlocatie in Ouder-Amstel waar de eerste SCAN onderzoeksboring deze week van start is gegaan. Het bezoek van de koning is ingegeven door het 50-jarig bestaan van Energie Beheer Nederland (EBN). EBN onderzoekt met het SCAN-programma grote delen van de Nederlandse ondergrond naar de potentie van aardwarmte; deze boring levert nadere informatie hiervoor.

Jan Willem van Hoogstraten, CEO van EBN: “Wij vinden het een grote eer dat de Koning dit jubileumjaar van EBN luister wil bijzetten en ons project komt bezoeken. EBN speelt al 50 jaar een belangrijke rol in de huidige energievoorziening in Nederland en de verduurzaming daarvan. Wij zien aardwarmte als een uitstekende vervanger van aardgas, en kan zowel voor bedrijven als huishoudens veel betekenen in het verduurzamen van de warmtevraag.”

De onderzoeksboring

De locatie in Ouder-Amstel is gekozen voor een eerste onderzoeksboring in het SCAN programma omdat hier meerdere lagen aanwezig zijn waaruit mogelijk aardwarmte gewonnen kan worden. Deze lagen lopen in de Nederlandse ondergrond vaak ver door en zo levert data uit deze boring niet alleen informatie op die aardwarmte in de directe omgeving kan versnellen maar ook in het zuidelijk deel van Noord-Holland, Utrecht, Flevoland en zelfs delen van Gelderland.

De boring bevindt zich verder in een gebied met een grote bovengrondse warmtevraag waaraan aardwarmte veel zou kunnen bijdragen. Deze onderzoeksboring is de eerste uit een reeks soortgelijke boringen op andere locaties in Nederland naar verschillende potentiële aardwarmte reservoirs. Zo bereidt SCAN op dit moment ook onderzoeksboringen voor op locaties in de zoekgebieden West-Brabant Noord, Oss en in Haarlem-Amsterdam West.

 

De boortoren op de locatie aan de Burgemeester Stramanweg in Ouder-Amstel is opgebouwd en er is gestart met de eerste onderzoeksboring van SCAN naar zo’n 2500 meter diepte. Daar zal SCAN onderzoek doen naar de zogeheten ‘Formatie van Slochteren’, een mogelijk voor aardwarmte geschikte laag in deze regio. Onderweg naar beneden zullen er ook metingen worden gedaan en monsters worden genomen uit tussenliggende gesteente lagen die mogelijk interessant zijn voor aardwarmte. In totaal wordt er vanaf de start van de boring naar verwachting ongeveer 12 weken aaneengesloten op deze locatie gewerkt. Daarna wordt de installatie weer afgebroken, worden de aangelegde faciliteiten verwijderd en wordt de locatie teruggebracht in de originele staat.

Belangrijk voor een groot gebied

De locatie in Ouder-Amstel is gekozen voor een eerste onderzoeksboring in het SCAN programma omdat hier meerdere lagen aanwezig zijn waaruit mogelijk aardwarmte gewonnen kan worden. Deze lagen lopen in de Nederlandse ondergrond vaak ver door en zo levert data uit deze boring niet alleen informatie op die aardwarmte in de directe omgeving kan versnellen maar ook in het zuidelijk deel van Noord-Holland, Utrecht, Flevoland en zelfs delen van Gelderland. De boring bevindt zich verder in een gebied met een grote bovengrondse warmtevraag waaraan aardwarmte veel zou kunnen bijdragen. Deze onderzoeksboring is de eerste uit een reeks soortgelijke boringen op andere locaties in Nederland naar verschillende potentiële aardwarmte reservoirs. Zo bereidt SCAN op dit moment ook onderzoeksboringen voor op locaties in de zoekgebieden West-Brabant Noord en in Oss.

De Sahara onder Amsterdam

Adriaan Janszen, geoloog bij het SCAN project, legt uit dat de laag waar dit onderzoek zich voornamelijk op richt is gevormd toen Nederland zo’n 260 miljoen jaar geleden een woestijn was. De zandgrond uit deze Sahara-achtige omgeving ligt nu op ongeveer 2500 meter onder Ouder-Amstel in de vorm van zandsteen. Dit type gesteente is meestal waterdoorlatend en dat is belangrijk voor aardwarmte. SCAN wil onder andere onderzoeken hoe goed het water door deze laag kan stromen en daarmee hoe geschikt deze laag mogelijk is voor de winning van aardwarmte in deze regio. Onderweg onderzoekt SCAN ook nog een ondieper liggende laag die werd afgezet in de Krijtperiode, zo’n 140 miljoen jaar geleden. “Het water in deze ondiepere laag is daardoor dan wel minder warm, maar het kan zijn dat de doorlaatbaarheid van het gesteente juist daar heel goed is wat deze laag wel geschikt maakt voor aardwarmte” licht Adriaan toe.

Versnellen van aardwarmte

Omdat er in dit gebied nog nooit een (onderzoeks)boring voor aardwarmte werd uitgevoerd kan er met deze unieke boring veel nieuws worden geleerd. De data die SCAN verzamelt met het seismisch onderzoek, het herbewerken van seismische data en de informatie uit de onderzoeksboringen is vrij toegankelijk. Zo kunnen projectontwikkelaars, operators en overheden beter inschatten wat de haalbaarheid is van een aardwarmteproject in een bepaalde regio. Blijf op de hoogte van het nieuws rondom het SCAN programma, of specifiek over updates rondom deze eerste boring.