SCAN zal aankomende zomer een onderzoeksboring uitvoeren in de zuidoostelijke punt van Strandeiland. Dit nieuwe eiland maakt deel uit van IJburg en is in ontwikkeling. De boring zal inzicht geven in de potentie van de ondergrond voor het gebruik van aardwarmte. De ondergrond is hier kansrijk en in de metropoolregio Amsterdam is een grote warmtevraag die mogelijk met aardwarmte ingevuld kan worden.

Wat gaat SCAN onderzoeken?
SCAN gaat in dit gebied de Boven Rotliegend Groep (Formatie van Slochteren) en de Formatie van Breda onderzoeken. Wij willen graag weten of de lagen er zijn en in welke mate die water kunnen doorlaten. De boring gaat tot een diepte van ongeveer 2 km. Omdat aardlagen ver door kunnen lopen in de ondergrond kan een boring op een strategisch gekozen locatie informatie opleveren voor een veel groter gebied. Deze boring levert informatie op die relevant is voor het centrale deel van de provincie Noord-Holland, het westelijk deel van Flevoland en het noordwesten van de provincie Gelderland.

Het proces
Het gehele proces, inclusief op- en afbouw, duurt maximaal 6 maanden. De uitvoering van het onderzoek neemt ongeveer 8 – 10 weken in beslag. Vervolgens wordt het perceel, in goed overleg met Gemeente Amsterdam, teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. Denk hierbij aan het egaliseren van de grond.

Tijdens het proces worden belanghebbenden goed op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en de planning. Kijk voor meer informatie op de locatiepagina van Strandeiland Amsterdam.

De eerste onderzoeksresultaten van de SCAN-boring in Heesch zijn nu beschikbaar op NLOG. Een overzicht van de gegevens die nu beschikbaar zijn is hier te vinden. Op deze pagina wordt ook aangegeven welke gegevens op een later moment gaan volgen.

Wat weten we nu?
De interpretatie van de productie- en injectietesten zijn inmiddels afgrond. De testen laten helaas zien dat de doorlatendheid van de twee geteste lagen laag is, (veel) lager dan wat normaal gesproken als economisch wordt gezien*.

Waar werken we momenteel aan?
Op dit moment wordt gewerkt aan verdere analyse van de kernen en boorgatmetingen. Deze resultaten zullen uitwijzen wat de onderliggende oorzaak is van de lage doorlatendheid (bijvoorbeeld afzettingsmilieu, diagenese of begravingsgeschiedenis) en wat dit vervolgens betekent voor geothermie in vergelijkbare formaties in de regio.

Vervolg
De gegevens die SCAN verzameld heeft kunnen worden gebruikt door operators en andere partijen om een inschatting te maken van de geschiktheid voor de ondergrond hier en in de omliggende gebieden voor de ontwikkeling van aardwarmte als duurzame energiebron. Verder onderzoek moet uitwijzen wat de economische haalbaarheid van toekomstige aardwarmteprojecten in de regio is.

*Zowel de Nederweert Zandsteen Formatie als de Volpriehausen Formatie zijn getest en de puttestdata zijn van goede kwaliteit en goed te interpreteren. De transmissiviteit komt uit op ongeveer 1,5 Dm voor de Nederweert Zandsteen Formatie en ongeveer 0,5 Dm voor de Volpriehausen Formatie. Het resultaat uit de testen komt overeen met de boorgatmetingen en de eerste voorlopige resultaten van de kernanalyse.

Aan de Raamdijk in Stad van Gerwen is woensdag 2 april de tijdelijke onderzoeksboring naar aardwarmte begonnen. SCAN zal na de geslaagde boringen in Ouder-Amstel, Heijningen, Heesch, De Bilt en Ede hier een zesde onderzoeksboring uitvoeren.

In Stad van Gerwen gaat SCAN een aantal verschillende aardlagen onderzoeken die mogelijk interessant zijn voor de winning van aardwarmte. Het gaat specifiek om de zandlagen van de Formatie van Breda (Diessen en Groote Heide), de zanden van Berg en de kalklagen van de Krijtkalk Groep. Omdat de aardlagen in de ondergrond ver doorlopen zal deze boring informatie opleveren over de oostelijke helft van de provincie Noord-Brabant en voor het midden van Limburg.

De boring duurt ongeveer 5 à 6 weken en zal gaan tot een diepte van circa 1,9 km. Daarna wordt de toren afgebouwd en vindt er aanvullend onderzoek plaats. Vervolgens wordt in juni het terrein hersteld en teruggebracht naar de oorspronkelijke staat.

Kijk voor meer informatie en de meest actuele planning van het aardwarmteonderzoek op de locatiepagina van Stad van Gerwen.

Headerfoto: de boorcrew is aan het werk op de boorvloer.

Het diepste punt van de SCAN-boring in Ede is bereikt op 1315 meter. De boring richt zich primair op de 260 miljoen jaar oude zandsteenlaag van de Formatie van Slochteren (Rotliegend Groep). De laag is aangetroffen en blijkt hier een verticale dikte te hebben van ruim 60 m. Er is 27 m boorkern uit deze formatie gehaald. Tevens zijn er in het boorgat metingen uitgevoerd om de eigenschappen van het gesteente vast te stellen. Er wordt bijvoorbeeld bekeken hoeveel water er in de zandsteen zit. Ook een andere laag, de Vlieland Zandsteen (Rijnland Groep, ongeveer 130 miljoen jaar oud), is aangetroffen. Deze laag is ongeveer 45 m dik. Hiervan is 33 m boorkern verzameld.

Deze week start de afbouw van de boortoren, die vervolgens naar de Raamdijk in Stad van Gerwen (gemeente Nuenen) gaat voor de zesde SCAN-onderzoeksboring. Nadat de boortoren weg is zal het onderzoek nog een aantal weken duren. Hiervoor komt een kleinere installatie naar de boorlocatie. Daarmee wordt een productie- en injectietest uitgevoerd waarbij water uit en weer terug de laag in wordt gepompt. Zo wordt vastgesteld hoe makkelijk water door de lagen heen kan stromen. Deze doorlatendheid is belangrijk voor de winning van aardwarmte.

Vervolgens wordt de boorlocatie afgebouwd en het terrein teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. Alle verzamelde gegevens zullen publiek worden gemaakt.