Landelijke seismische campagne afgerond: SCAN verzamelt 1800 kilometer nieuwe ondergronddata

In 2019 startte SCAN met de grootste seismische campagne die ooit voor geothermie in Nederland werd uitgevoerd. Nu zal deze waardevolle nieuwe informatie ook dienen om de locaties te bepalen voor de SCAN-onderzoeksboringen. Met de afronding van lijn 46 van Bergen naar Deurne kwam er begin 2022 een einde aan de landelijke seismische campagne van het programma. Hierna voerde het team ook nog een aantal aanvullende lijnen uit in voorbereiding op de SCAN onderzoeksboringen. In totaal verzamelde het team over een lengte van bijna 1800 kilometer nieuwe seismische data, waaronder ook data voor verschillende UDG consortia en de Metropoolregio Amsterdam.

Voorbereiding SCAN-boringen
De afronding van de landelijke campagne betekent niet dat er geen seismisch onderzoek meer uitgevoerd zal worden door SCAN. Om de SCAN-boringen goed voor te bereiden zal er lokaal aanvullend seismisch onderzoek uitgevoerd worden in de gebieden waar gezocht wordt naar een mogelijke boorlocatie. In totaal zal het SCAN-programma ongeveer zes tot zeven onderzoeksboringen uit gaan voeren. Met deze tijdelijke boringen kan data worden verzameld over aardlagen in de Nederlandse ondergrond die mogelijk interessant zijn voor de winning van aardwarmte. SCAN is op dit moment bezig met het voorbereiden van een onderzoeksboring in een zoekgebied ten oosten van Utrecht en in Amstelland. Op 10 maart organiseert SCAN voor het zoekgebied bij Utrecht een inloopbijeenkomst.

De seismische operatie
Om deze enorme operatie mogelijk te maken werd er in het veld, voor de operatie uit en op het kantoor hard gewerkt door een divers en internationaal team. Een team van geoscientists bepaalde de lijnen waarna deze uitgebreid werden voorbereid in het veld en uitgevoerd door het steeds bewegende team van Rossingh Geophysics. Op een drukke dag waren er soms wel 70 mensen aan het werk op verschillende plekken langs de tientallen kilometers lange lijnen. De verzamelde data werden bewerkt en bekeken door geofysici die ervoor zorgden dat het beste eindproduct kon worden behaald. Projectleider Rutger Peenstra kijkt trots terug op een zeer succesvolle campagne die veel zal bijdragen aan de ontwikkeling van aardwarmte. Het is ook een veiligheidsprestatie waar we erg tevreden over kunnen zijn. De gehele operatie werd uitgevoerd zonder ernstige incidenten.

Door weer en wind
De veldploeg werkte door in alle weersomstandigheden. Slechts een enkele keer werd de operatie stilgelegd in verband met te natte omstandigheden en door het uitbreken van de Coronapandemie. SCAN was ook te vinden op een aantal bijzonder plekken. In Amsterdam werd het onderzoek in en rondom de stad uitgevoerd. Ook werd er vanaf een drijvend ponton onderzoek gedaan in onder andere het IJsselmeergebied en op het Markermeer. Dankzij de nauwe samenwerking tussen SCAN en all verschillende gemeenten werd de omgeving goed op de hoogte gehouden van het onderzoek. SCAN was te gast in 172 Nederlandse gemeenten en er werden er meer dan 120.000 omgevingsbrieven en 50.000 flyers bezorgd.

De SCAN telescoop
Deze nieuwe ondergronddata is een belangrijke stap in de versnelling van aardwarmte. Lokale en regionale interpretaties moeten nu uitwijzen waar de winning van aardwarmte mogelijk is en goed zou passen. Hierin wordt al op verschillende plaatsen samen opgetrokken door provincies en gemeenten. De nieuwe data is van erg hoge kwaliteit en biedt dus de beste kansen voor een goede interpretatie. “Het is geweldig dat er zoveel nieuwe seismische profielen over de onbekende ondergrond zijn gemaakt. Van wat ik aan resultaten heb gezien word ik enthousiast. Het is alsof er een nieuwe, scherpere, lens op de ondergrond is gericht. Een soort ‘Hubble of James-Webb telescoop’ effect” zegt Berend Scheffers, directeur strategie en technologie bij EBN.

Blijf op de hoogte