Eveline vertelt dat 41 procent van de Nederlandse energiebehoefte bestaat uit warmte. “Aardwarmte is een manier om deze warmte duurzaam op te wekken. Diep in de ondergrond, in poreuze zand- en gesteentelagen, zit warm water. Aardwarmte wordt gewonnen uit dit water. De warmte gaat vervolgens via warmtenetten naar gebruikers voor de verwarming van bijvoorbeeld woningen.” In 2050 kan volgens Eveline 25 procent van de huishoudens worden verwarmd met aardwarmte. In de tuinbouw loopt dit op tot 50 procent.

Het SCAN-programma onderzoekt waar de ondergrond in Nederland mogelijk geschikt is voor de winning van aardwarmte, zegt Eveline. “Doel is om data verzamelen in de zogeheten witte vlekken: plekken in de Nederlandse ondergrond waarover we nog weinig informatie hebben. Dit gebeurt met nieuw seismisch onderzoek, herbewerking van bestaande seismische data en onderzoeksboringen.” SCAN is een initiatief van EBN en wordt uitgevoerd met TNO.

De gegevens die het programma oplevert, zijn publiek. Gemeentes kunnen ze gebruiken om beter in te schatten waar kansen liggen voor duurzame projecten. “Let wel op”, zegt Eveline. “Het gaat om regionale data. Als gemeente moet je regionaal samenwerken met omliggende gemeenten, binnen RES-regio’s en provincies om de data te interpreteren en regionale potentiestudies uit te voeren.” Ook heb je naast aardwarmte andere bronnen nodig. Het is dus belangrijk dat je een bronnenmix ontwikkelt, en een bronnenstrategie voor de lange termijn.”

De gegevens die SCAN nu publiek maakt bestaan uit ruwe boorgatmetingen (logs) van gammastraling, geleidbaarheid, sonische- neutron- en dichtheidsmetingen, en image logs. Het boortraject en de aangetroffen formaties en een screening-studie van de verzamelde boorkernen is nu ook beschikbaar. Een overzicht van de gegevens die nu beschikbaar zijn is te vinden op de pagina van Amstelland toegevoegd. Op deze pagina wordt ook aangegeven welke gegevens er later nog publiek gemaakt zullen worden.

Als onderdeel van het SCAN-project kreeg het GTO-team van EBN begin 2018 de opdracht om 2D op land verzamelde bestaande seismische data te herbewerken. Het doel van het herbewerkingsproject was om de nieuw verworven SCAN 2D seismische gegevens aan te vullen met de modernste herbewerking van vintage 2D-gegevens.

In totaal werden er 11 herbewerking projecten uitgevoerd, bestaande uit 451 vintage 2D-seismische lijnen met een totale lijnlengte van ongeveer 7.504 km. De projecten zijn uitgevoerd tussen oktober 2018 en augustus 2023.

Dit rapport geeft details over de door SCAN uitgevoerde herbewerking projecten, geeft een overzicht van de toegepaste seismische 2D-verwerkingsvolgorde, vat de belangrijkste leerpunten samen, bespreekt observaties en geïdentificeerde problemen die tijdens de herbewerking zijn gedaan en toont enkele geselecteerde voorbeelden van de herbewerkingsresultaten

Tijdens de landelijke seismische campagne heeft het SCAN programma voornamelijk gebruik gemaakt van 2-dimensionale lijnen. Dit is de meest kosten efficiënte manier is om voor een groot gebied veel informatie te verzamelen. Om een (onderzoeks)boring voor te bereiden en een geschikte locatie te vinden is 2D seismiek echter vaak niet voldoende. Een 3-dimensionale seismische survey kan hier beter inzicht bieden. 3D seismiek is echter erg duur. Daarom heeft SCAN onderzoek gedaan naar een twee andere opties voor het vormgeven van de verzameling van seismische gegevens.

Bij de ‘widelines’ methode wordt er een extra 2D seismische lijn geconstrueerd op basis van gegevens van twee parallelle lijnen die vlakbij elkaar lopen, tussen die lijnen in. Hierbij worden op de ene lijn ook de signalen van de andere lijn opgenomen, en vice versa. De ‘cross-spread’ methode bestaat uit twee of meer 2D lijnen die elkaar in rechte of schuine hoeken kruisen. Ook hier worden op de lijnen ook signalen van de schoten op de andere lijnen geregistreerd en vice versa waardoor er rond de kruispunten van de lijnen toch een simpel 3D-beeld ontstaat. Beide methoden blijken succesvol en leveren de benodigde data voor een fractie van de kosten van een 3D survey of een dicht 2D raster. Er wordt geconcludeerd dat de widelines en cross-spread methode voor het SCAN programma erg nuttig zijn gebleken.

Download hier het SCAN CrossSpread Widelines rapport (Engelstalig)

Download hier een shapefile met alle cross-spreads.