Op de Raamdijk in Stad van Gerwen is er inmiddels niets meer te zien van de SCAN onderzoeksboring. Het terrein is leeg en wordt hersteld en teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. Dit gebeurt in goed overleg met de grondeigenaar.

SCAN kijkt terug op een geslaagde boring en een prettige samenwerking met de omwonenden en betrokken partijen uit de regio. De geplande dataverzameling is succesvol uitgevoerd en het team is tevreden.

Uitkomsten onderzoek
Alle uitkomsten van het onderzoek worden binnen nu en een half jaar publiek toegankelijk gemaakt op NLOG.nl. Met alle opgedane kennis kunnen de mogelijkheden van aardwarmte in de regio beter ingeschat worden en zo een bijdrage leveren aan de duurzame warmtetransitie. De onderzoeksuitkomsten kunnen worden gebruikt door gemeenten, provincies en bedrijven om aardwarmte als energiebron in te gaan zetten. SCAN doet alleen onderzoek en zal geen aardwarmteprojecten opstarten. Verder onderzoek moet uitwijzen wat de economische haalbaarheid van toekomstige aardwarmteprojecten in deze regio is.

De eerste resultaten van de SCAN-boring in Stad van Gerwen (gemeente Nuenen) zijn beschikbaar op NLOG. Een overzicht van de gegevens die nu beschikbaar zijn is hier te vinden. Op deze pagina wordt ook aangegeven welke gegevens op een later moment gaan volgen. 

Wat weten we nu?
Op basis van metingen op de boorkernen is vastgesteld dat de belangrijkste aardlaag die met de boring onderzocht werd, de Formatie van Breda, waterdoorlatend is. Technisch is het mogelijk om water en daarmee warmte uit de deze laag te winnen. Twee andere aardlagen die met de boring onderzocht werden, het Laagpakket van Voort en het Laagpakket van Berg, bleken weinig doorlatend. 

Waar werken we momenteel aan?
Op dit moment wordt gewerkt aan verdere analyse van de boorkernen, boorgatmetingen en de productie- en injectietesten. Deze resultaten zullen uitwijzen hoe doorlatend de laag precies is. 

Vervolg
De gegevens die SCAN verzameld heeft kunnen worden gebruikt door operators en andere partijen om een inschatting te maken van de geschiktheid voor de ondergrond hier en in de omliggende gebieden voor de ontwikkeling van aardwarmte als duurzame energiebron. Verder onderzoek moet uitwijzen wat de economische haalbaarheid van toekomstige aardwarmteprojecten in de regio is. De gegevens worden meegenomen in de geothermische potentiestudie die IF Technology voor de Provincie Noord-Brabant uitvoert.  

Toelichting headerbeeld: tijdens het boren wordt het boorgruis bekeken.

In deze video, die in samenwerking met Provincie Noord-Brabant is gemaakt, laten we zien hoe het eraan toe gaat op de boorlocatie naar aardwarmte in Stad van Gerwen (gemeente Nuenen).

De tijdelijke onderzoeksboring op de Raamdijk is begin april 2025 gestart. SCAN zal op deze locatie een aantal aardlagen onderzoeken die mogelijk interessant zijn voor de winning van aardwarmte. In dit gebied zijn dat met name de lagen van de Noordzeegroepen op diepten tussen de 500 en 1700 m. Omdat deze aardlagen in de ondergrond ver doorlopen zijn de gegevens die in Stad van Gerwen worden verzameld relevant voor de oostelijke helft van de provincie Noord-Brabant en voor het midden van Limburg.

Begin mei heeft SCAN een mooie mijlpaal, of eigenlijk kilometerpaal, gepasseerd. Er is nu van alle SCAN-onderzoeksboringen samen (in Ouder- Amstel, Heijningen, Heesch, De Bilt, Ede en Stad van Gerwen) meer dan 1.000 meter* aan boorkernen verzameld. Boorkernen zijn cilindervormige stukken gesteente die met een boring uit de ondergrond worden gehaald. De duizendste meter boorkern werd genomen tijdens de onderzoeksboring in Stad van Gerwen op 1610 m diepte.

Tijdens de SCAN-boringen worden veel kernen genomen omdat een aantal gesteente-eigenschappen die van groot belang zijn voor geothermie op deze manier het beste bepaald kunnen worden. De belangrijkste eigenschap die op boorkernen getest wordt is de waterdoorlatendheid van het gesteente. Dat gebeurt door in een testopstelling water en helium door stukken kern te laten stromen. Hoe makkelijker het stroomt, des te beter de doorlatendheid. Op kleine schaal is dit een analogie voor hoe dit in de diepe ondergrond gaat als aardwarmte gebruikt gaat worden voor de verwarming van woonhuizen en gebouwen.

Er worden ook diverse analyses uitgevoerd om te begrijpen waarom die eigenschappen zijn wat ze zijn. Met die analyses kan opgehelderd worden wat het gesteente in de vaak tientallen tot honderden miljoenen jaren sinds de afzetting heeft meegemaakt. Die kennis kan gebruikt worden om in een groot gebied te voorspellen hoe de voor geothermie belangrijke gesteente-eigenschappen zullen zijn. Op die manier kunnen we met één SCAN-boring iets zeggen over de geschiktheid van dat gebied voor aardwarmtewinning.

Ook de eigenschappen van de afsluitende aardlagen, die boven een doorlatende laag liggen, zijn belangrijk. Kernen uit deze afsluitende lagen worden tevens onderzocht. Mechanische en thermische eigenschappen van het gesteente worden gemeten. Deze informatie is van belang om aardwarmte projecten veilig en duurzaam uit te voeren.

Alles bij elkaar nemen de analyses veel tijd in beslag, ongeveer 9 tot 12 maanden. Zoals alle binnen SCAN verzamelde gegevens worden de op de boorkernen uitgevoerde metingen gepubliceerd op NLOG.nl.

Alle kernen die SCAN uit de grond heeft gehaald worden zodra de analyses zijn afgerond opgeslagen in het Kernhuis van TNO. Dat is een soort bibliotheek waar boorkernen (uit de Nederlandse ondergrond) worden bewaard. De kernen zijn toegankelijk voor verdere studies, nu en in de toekomst.

1.000 meter aan boorkernen is niet niks. Het is een mooie mijlpaal voor SCAN en ook voor Nederland. Zo komen we steeds beter te weten hoe onze ondergrond eruitziet en of de aardlagen geschikt zijn voor de winning van aardwarmte.

 

 

 

 

 

Stukken kern worden bekeken tijdens de ‘Workshop resultaten SCAN-boring Amstelland‘.